Dansen op groene stroom
ReportageMysteryland staat vooral bekend om de mooie decors en de grote artiesten die elk jaar in de Haarlemmermeer te zien zijn. Maar wat niet veel mensen weten, is dat het dancefestival bijna volledig op lokaal opgewekte, groene stroom draait. En dat is niet de enige duurzaamheidsslag die organisator ID&T heeft gemaakt. Tijdens een wandeling over het festivalterrein vertellen managing director Milan Raven en sustainability manager Robin Calor van Mysteryland er alles over.
Aan het begin van de wandeling door het Haarlemmermeerse Bos - waar eind augustus festival Mysteryland plaatsvindt - blijven Milan Raven en Robin Calor staan bij een putdeksel. Het grijze deksel valt nauwelijks op tussen het gras; als je er niet op let, zou je er zo aan voorbij lopen. Toch is het putdeksel, samen met vijf vergelijkbare putdeksels verspreid over het festivalterrein, van grote waarde voor Mysteryland. De zes deksels zijn de uiteinden van een groot, duurzaam stroomnetwerk dat onder het festivalterrein ligt.
Duurzaam stroomnetwerk
Op deze manier kan Mysteryland grotendeels draaien op groene stroom, die wordt opgewekt via de veertienhonderd zonnepanelen op een naastgelegen boerderij. Mysteryland gebruikte het duurzame stroomnetwerk vorig jaar voor het eerst en het resultaat mocht er wezen: tachtig procent van het festival draaide op duurzaam opgewekte zonne-energie. Daardoor werd ongeveer zestigduizend liter diesel bespaard, die voorheen nodig was om de aggregaten te laten draaien. ‘Het staat gelijk aan 196 ton minder CO₂-uitstoot. Oftewel: een miljoen minder autokilometers’, rekent Raven voor.
Het duurzame stroomnetwerk is het meest recente voorbeeld van de initiatieven die Mysteryland heeft genomen om zo duurzaam mogelijk te zijn. Volgens Raven zit de duurzaamheidsgedachte in het DNA van ID&T, de organisatie achter Mysteryland, waar elk jaar zo’n 130.000 bezoekers op afkomen. ‘Onze visie is: Celebrate life’, zegt hij. ‘Daaronder hangen drie pijlers: celebrate unity, celebrate talent en celebrate nature.’
Voorloper
‘We willen goed zorgen voor onze omgeving en de natuur’, vult Calor aan. ‘Vandaar dat we enorm trots zijn op het duurzame stroomnetwerk dat er nu ligt.’ Mysteryland is een voorloper op dit gebied. ‘Ja, voor zover we weten heeft geen enkel ander festival dit op deze schaal’, aldus Calor. Het idee voor het duurzame stroomnetwerk ontstond in 2017, toen het lokale energiebedrijf Tegenstroom ID&T benaderde.
ID&T, recreatieschap Spaarnwoude, Ecovolt (dat bedrijven helpt om elektrificatie te verduurzamen), boer Jos Koeckhoven en de gemeente Haarlemmermeer sloegen vervolgens de handen ineen. Raven: ‘We waren meteen enthousiast en wisten dat dit bij ons zou passen. We zijn aan de slag gegaan, met het duurzame elektriciteitsnet als mooi resultaat.’
Terwijl Calor zijn verhaal doet, loopt hij naar het putdeksel dat onder andere het hoofdpodium van stroom voorziet. Tijdens het festival worden er mobiele transformatoren op de putten geplaatst. Het zijn een soort grote stopcontacten, die worden gevoed met stroom van de zonnepanelen op de naastgelegen boerderij. ‘Het is vorig jaar heel goed bevallen’, zegt Raven. ‘We hadden reserve-aggregaten achter de hand, maar die hebben we vrijwel niet gebruikt.’
Veertienhonderd zonnepanelen
Met zijn veertienhonderd zonnepanelen wekt boer Koeckhoven meer stroom op dan hij gebruikt. De extra stroom levert hij aan energieleverancier Tegenstroom, die deze weer aan Mysteryland levert. Raven: ‘Koeckhoven levert de stroom dus aan het algemene elektriciteitsnet, maar zijn stroom krijgt een apart label, waardoor wij zeker weten dat de stroom die wij gebruiken ook echt van hem komt.’
Wilgentakken
Maar zoals gezegd: het elektriciteitsnetwerk is slechts een van de initiatieven van ID&T om van Mysteryland een zo duurzaam mogelijk festival te maken. Halverwege de wandeling wijst Calor naar een grasveldje tussen een aantal hoge bomen. ‘Hier bouwden we de afgelopen jaren podia die bestaan uit wilgentakken’, zegt hij. ‘We willen zoveel mogelijk gebruikmaken van natuurlijke materialen.’
De wilgentakken zijn de afgelopen jaren hergebruikt en komen telkens weer op een andere manier terug in het decor. Calor: ‘Je ziet hier veel groen en hout om je heen. Dat willen we tijdens het festival ook terug laten komen.’ Om dat allemaal voor elkaar te krijgen, wordt enkele weken vóór het festival begonnen met de opbouw van het terrein.
‘Meatless Tuesday’
Ook in aanloop naar het evenement zelf probeert ID&T duurzaam te werk te gaan. Zo voerde het vorig jaar voor het eerst ‘Meatless Tuesday’ in bij de catering voor het personeel. Calor: ‘Ook op dat gebied willen we een klein steentje bijdragen aan CO₂-reductie.’
Via een bruggetje komen Calor en Raven aan bij de boerderij met de veertienhonderd zonnepanelen, die grenst aan uitgestrekte weilanden, waar ze halt houden. Eind augustus is dit stuk land bezet door ruim twintigduizend festivalgangers die hier een weekend lang hun tentje opzetten. Juist, de festivalcamping. ‘Heel leuk en gezellig, alleen bleven we elk jaar wel met veel campingafval zitten’, zegt Calor. ‘Na een weekend lang te hebben gefeest, besluiten sommige festivalgangers hun tentje of stoelen maar te laten staan, terwijl ze nog in goede staat zijn.’
Recyclestore
Daarop bedacht ID&T een aantal jaar geleden een antwoord: de recyclestore. Het is een winkel waar de festivalgangers kampeerbenodigdheden en andere spullen kunnen huren. ‘Het zijn spullen die we vorig jaar na het festival hebben verzameld en die nog in goede staat zijn. Dat kan verschillen van een lantaarn tot tafels en van stoeltjes tot partytenten. ‘De bezoekers betalen er een klein bedrag en borg voor, zodat ze het op maandag ook weer terugbrengen.’
Calor benadrukt dat het ID&T niet gaat om het bedrag dat ze aan de bezoekers voor de spullen vragen. ‘Het doel is niet om eraan te verdienen’, zegt hij. ‘We willen campingafval tegengaan en hopen op deze manier een stukje bewustzijn te creëren. De bezoekers weten de recyclestore in elk geval te vinden: het afgelopen jaar was die op vrijdag al leeg verkocht.’
Terwijl Raven en Calor verder lopen, wijst Raven op een rij bomen op het - nu nog verlaten - campingterrein op. ‘Niks bijzonders’, zegt hij, ‘maar achter die bomen staat een grote loods, die van de boeren hier in de omgeving is en waar wij een groot deel van ons decor opslaan. Dat scheelt ons een hoop transport.’ Het is fijn dat we daar op kunnen bezuinigen, vult Calor aan. Energieverbruik en transport zijn twee grote CO₂-uitstoters tijdens het festival.
Lokale friet
‘Voorheen sloegen we een deel van ons decor op in Zaandam. Dat moest dan met vrachtwagens hierheen worden gehaald. Dit is veel duurzamer.’ Daarnaast werkt ID&T ook nog op een andere manier samen met de boeren in de omgeving. Mits de oogst goed is, gebruikt Mysteryland een deel van de aardappelen om friet van te maken. ‘En friet is erg populair tijdens het festival’, zegt Calor met een lach. ‘Ja’, zegt Raven. ‘Vorig jaar was er een slechte oogst, dus hadden we geen aardappelen uit de omgeving.’
Iets teruggeven
Raven werkt al twaalf jaar voor ID&T en merkt op dat het duurzaamheidsvraagstuk al vanaf de eerste dag dat hij er werkt een belangrijke rol speelt. ‘De oprichters vinden dat ze zoveel moois hebben gekregen met het organiseren van festivals, dat ze het ook belangrijk vinden om op verschillende manieren iets terug te geven. Vandaar ook de drie eerder genoemde pijlers.’
ID&T wil niet alleen iets teruggeven, maar organisatoren van andere festivals ook stimuleren en inspireren om zich in te zetten voor een duurzame toekomst. Niet voor niets is Mysteryland onderdeel van de Green Deal Circular Festivals, die zich richt op duurzame innovatie en waarin is vastgelegd dat de partijen zich hard maken om in de toekomst voor een groot deel circulair en klimaatneutraal te worden.
Mooiste terrein van Nederland
Als de wandeling er bijna op zit, blijven Raven en Calor nog een keer staan op de plek waar straks het hoofdpodium verrijst. Aan hun linkerzijde een grasveld dat wordt omzoomd door bomen en planten in de bloei. Rechts een groot meer. ‘Ik durf wel te stellen dat dit een van de mooiste festivalterreinen van Nederland is’, zegt Calor. ‘Zonder enige twijfel’, vult Raven aan. ‘Daarom willen we er met de grootst mogelijke zorg mee omgaan.’
- Auteur: Guus Peters
- Fotograaf: Barbara Kieboom
Meer lezen over dit onderwerp?